Dilatatievoegen worden aangebracht om de werking van constructieonderdelen op te kunnen vangen. Zonder voegen zal ongecontroleerde scheurvorming optreden. In feite is een dilatatievoeg dus niets anders dan een geplande scheur. Een strakke lijn in plaats van een grillige. Dilatatievoegen komen voor in wanden, kolommen, vloeren en daken. Aan de afwerking van voegen in vloeren en daken hebben wij in verschillende artikelen al de nodige aandacht besteed. Dit artikel gaat over de dilatatievoegen in verticale vlakken. Voegen kunnen hier bepalend zijn voor het uiterlijk van het bouwwerk. Meer dan bij vloeren is de afwerking van een voeg in wand en gevel een esthetische uitdaging.
Bij verticale dilatatievoegen wordt onderscheid gemaakt tussen koude voegen en dilatatievoegen. Een koude voeg – ook wel abusievelijk een knipvoeg genoemd – is een niet afgewerkte voeg in metselwerk of tussen lijmblokken. De koude voeg is vergelijkbaar met een krimpvoeg in vloeren. De beweging is slechts in één richting mogelijk: die van verbreding. Een dilatatievoeg kan zowel krimpen als uitzetten en is daarom aanmerkelijk breder dan de koude voeg. In de geveltechniek (stapelbouw) wordt een onderscheid gemaakt tussen een open en een gesloten dilatatievoeg. Deze benaming is wat verwarrend omdat ‘open’ voegen soms toch worden afgewerkt met een elastisch vulmiddel. Locatie en voegbreedte lijken bepalend voor de aanduiding. Voor een artikel over voegafwerking is dit echter niet van belang.
De technische functies van voegafwerking bij wanden en gevels zijn in het algemeen:
- Voorkomen van vervuiling
- Winddichting
- Waterdichting
- Brandwering
Daarbij komt, meer dan bij vloeren, het esthetisch aspect. Al bij het ontwerp moet daarom rekening worden gehouden met de plaats van de voegen. Gekozen kan worden ze onopvallend weg te werken of juist te accentueren. Een voeg in de binnenhoek van een bouwwerk valt minder op dan in het vlak. Sponningen of de overgangen van materialen, kleuren en patronen zijn ook prima locaties voor onopvallende voegen. De plaatsing van een voeg achter bijvoorbeeld een hemelwaterafvoerbuis is een minder goede oplossing in verband met de bereikbaarheid bij onderhoud. Ook het volgen van de vertanding van metselwerk is af te raden. Deze voegen kunnen al in de bouwfase makkelijk vervuilen.
De verschillende technische functies hoeven niet per se door één bouwstof te worden vervuld. Ook met combinaties van producten kan aan de eisen worden voldaan. Hieronder vindt u een beknopt overzicht van verschillende voegafwerkingsproducten.
Kit is leverbaar in verschillende kwaliteiten en kleuren. De levensduur bedraagt vijf tot 25 jaar afhankelijk van vakmanschap, voegbeweging en kwaliteit. Door bezanding kan de glans worden weggenomen waardoor de voeg minder opvalt.
Compressieprofiel. Indrukbaar extrusieprofiel van UV-bestendig elastomeer voor toepassing in min of meer gelijkmatige voegen. Voor zover bekend standaard alleen leverbaar in zwart of grijs.
Compressieband. Een geïmpregneerd opencellig kunststof schuimband dat onterecht ook zwelband wordt genoemd. Het product is leverbaar in een beperkt aantal kleuren. De levensduur is onbekend. Het band wordt geleverd in voorgecomprimeerde vorm en vult bij uitzetting de ruimte. In een voeg met een onregelmatige breedte zal, als gevolg van compressieverschillen, de slagwaterdichtheid onder bepaalde omstandigheden niet voldoende zijn. Volgens SBRCURnet mag compressieband bij de waterdichte afdichting van gevelelementen alleen worden toegepast in een tweevoudig systeem.
Brandwerende voegafdichtingen garanderen een langdurige bescherming tegen brand. Bij zichtwerk is een combinatie met kit (de voegvulling dient dan als rugvulling), afdekprofielen of voegprofielen wenselijk.
Afdekprofiel. Uitermate geschikt voor het maken van strakke accentvoegen. Klemgefixeerde profielen volgen de voegbeweging en zijn gemakkelijk aan te brengen. Ze zijn verkrijgbaar in kunststof, al dan niet gepoedercoat aluminium en messing.
Dilatatievoegprofielen voor wand en gevel zijn leverbaar in hard kunststof, aluminium, rubber of combinaties van deze materialen. Er bestaan een groot aantal verschijningsvormen met zeer uiteenlopende technische specificaties.
Dit artikel is opgenomen in het e-boek “Afwerking van dilatatievoegen in de burgerlijke en utiliteitsbouw”. Download het hier.
Arcas Trading 
Pingback: Voegafwerking | Arcas Trading