Producten vergelijken is niet altijd makkelijk. Fabrikanten geven in hun documentatie soms prachtige waarden op voor essentiële eigenschappen van hun bouwstoffen. Hoe hoger of lager, hoe beter! Maar is de verstrekte informatie vergelijkbaar met die van andere producenten? En zijn die opgeven getallen ook relevant voor de toepassing in uw project? 
Als voor een bouwstof nog geen CE-markering geldt, moeten de gedeclareerde waarden kritisch bekeken worden. Hoe zijn deze vastgesteld? Werden de testresultaten verkregen met dezelfde genormeerde proef? Wat was het uitgangspunt van de beproeving? In dit artikel wordt met twee voorbeelden ingegaan op de vergelijking van oplegmaterialen die worden toegepast in de B&U-sector.
Glijopleggingen worden ingezet als de uitzetting en krimp van een bouwdeel de maximale elastische vervorming van een lijn- of puntoplegging te boven gaat. Een veel gebruikt product is onze ESZ Fosta. 
Deze bestaat uit een gewapend rubber kern met PTFE (teflon) en een aparte (kunststof) glijplaat. Fosta is een zogenaamde “droge” glijoplegging. Droog in de betekenis van “niet gesmeerd”. De opgegeven wrijvingscoëfficiënt μ ≤ 0,10 is een rekenwaarde. Bij een gebruikelijke druk en temperaturen boven het vriespunt ligt de wrijvingscoëfficiënt rond de 0,075. Zie het artikel “Laat glijopleggingen niet glippen”.
Een collega-concurrent brengt een vergelijkbaar product op de markt met een gedeclareerde wrijvingscoëfficiënt van 0,018. Dat is zelfs flink lager dan die van een gesmeerde oplegging! Nader onderzoek leert dat het product is getest over een glijweg van 4,2 meter bij onbekende temperatuur. Fosta is beproefd volgens norm EN 1337 voor brugopleggingen. Annex D van deel 2 schrijft een glijweg voor van 110 meter bij nauw omschreven temperaturen. Deze 110 meter is een goede benadering van de werkelijke glijweg gedurende de levensduur van een oplegging. Vier meter is dat zeker niet. Los van een te mooie voorstelling van zaken, wordt een constructeur op het verkeerde been gezet.
Bij thermische ontkoppeling wordt een speciale oplegging ingezet ter voorkoming van koudebruggen. Het betreft een materiaal dat een compromis biedt van een redelijke warmteweerstand 
(circa 1/10 van gangbare thermische isolatiematerialen) bij een minimale indrukking onder reële belasting. Onze ESZ Sepatherm kan een gemiddelde druk van 30 N/mm² en piekbelastingen van 65 N/mm² opnemen. Let wel: dit zijn gebruiksbelastingen.
In de documentatie van een vergelijkbaar fabricaat vinden we dat de ene variant 70 en de andere 250 N/mm² ontwerpbelasting kan opnemen. Als we dit corrigeren met gangbare veiligheidscoëfficiënten zijn het nog altijd mooie cijfers. Maar wat is de indrukking onder deze belasting? En benut u het product ook tot dit maximum?
Een rekenvoorbeeld: een plaatje van 240×260 mm heeft vier sparingen Ø 33 mm ten behoeve van boutverbindingen. Een bout M30 kwaliteit 10.9 kan maximaal 404 kN opnemen. Met vier bouten wordt dus maximaal 1.616 kN uitgeoefend. Op bovenstaand plaatje bedraagt de gemiddelde oplegdruk dan 27,4 N/mm². De indrukking van 20 mm dik Sepatherm bedraagt dan ca. 0,6 mm ofwel 3% van de oorspronkelijke dikte. U kunt dat hier narekenen.
Toekomst: Alhoewel de titel “Opleggingen voor bouwkundige en civieltechnische toepassingen” doet vermoeden dat de norm ook voor 
B&U-opleggingen van toepassing is, worden zelden producten geleverd die volgens de EN-1337 zijn geproduceerd. Net als voor de invoering van de Europese Richtlijn Bouwproducten (CPR) in 2012 wordt nog steeds EPDM- of SBR-rubber en ook bouwvilt toegepast. Met succes! Deze materialen passen niet in de EN 1337 en derhalve kan geen CE-markering worden afgegeven.
CE-markering houdt in dat het product voldoet aan de CPR. De richtlijn zorgt dat bouwstoffen in Europa op dezelfde manier worden getest en beoordeeld. Vooralsnog ziet het er niet naar uit dat CE-markering van toepassing wordt voor B&U-oplegmaterialen. Oplettendheid bij productvergelijkingen blijft geboden!
Arcas Trading 