De bouwvakvakantie of kortweg bouwvak is al in 1981 afgeschaft, maar bestaat in de praktijk nog steeds. De laatste jaren lijkt daar een kentering in te komen. Voor de drie Nederlandse regio’s – Noord, Midden en Zuid – wordt nog altijd een advies vakantieperiode opgegeven. Bouwbedrijven hoeven zich daar echter niet aan te houden. Uit onderzoek van UPS Consultancy blijkt dat steeds minder bedrijven helemaal dicht gaan. Is dit de trend die we zien in de hele maatschappij of nog een uitvloeisel van de crisis? En wat betekent het bedrijven in de bouwbranche?
Naar aanleiding van een tweet over de bouwvak werd ik vorig jaar gebeld door Charlotte van ’t Wout van de NRC. Desgevraagd meldde ik haar dat het in de zomer een week of vijf rustig is bij Arcas. Die vijf weken vallen samen met de advies vakantieperioden van de drie regio’s. Daarin zit doorgaans één week overlap (in 2016: week 32). Vóór die ene week loopt het aantal telefoontjes en mailtjes drastisch terug en daarna komen de activiteiten weer langzaam op gang. In deze weken zouden wij zelf het best ook maar even vakantie kunnen houden. Persoonlijk doe ik dat liever niet. Het hoogseizoen is zowel druk als duur. En maanden van tevoren reserveren is niet mijn ding.
Om bedrijfseconomische redenen zouden bouwbedrijven er verstandig aan doen om juist in de zomer door te werken. De dagen zijn lang, de temperatuur is goed en het regent minder dan in de rest van het jaar. Veel van de maatregelen die we in de andere seizoenen moeten nemen, zijn niet nodig. Het scheelt een hoop tijd en geld als niet hoeft te worden gesleept met tenten, verlichting en bouwkachels. Ook zijn er projecten die bij voorkeur in de zomer dienen te worden uitgevoerd. De verbouwing van een school bijvoorbeeld, of de renovatie van een brug. Het werkt toch een stuk makkelijker als de leerlingen niet aanwezig zijn of als de verkeersdrukte gering is.
De bouwvak mag dan wel zijn afgeschaft, maar bouwbedrijven – of ze nu zelf dicht gaan of niet – houden er nog steeds rekening mee dat hun partners in het bouwproces wel eens gesloten zouden kunnen zijn. Bestellingen worden ruim van tevoren gedaan. Onze ervaring als toeleverancier is drukte voor de bouwvak en een langzame start erna. Met kerst is dat overigens ook het geval. Rond de jaarwisseling ligt de bouw helemaal stil. Dat is in de zomer inmiddels niet meer het geval. De drukte is minder maar elke dag ontvangen we nog wel telefoon of e-mail. Dat is ook de ervaring van collega handelsbedrijven. Hier wordt de zomer met een beperkte bezetting doorgewerkt.
De meeste van onze partners, de acht fabrieken die we vertegenwoordigen, zijn in de zomer bereikbaar. Alleen SNAC, onze Franse fabrikant van gewapend rubber opleggingen, is in augustus drie weken dicht. Het productieproces is zo ingericht dat moeilijk met een halve bezetting kan worden gewerkt. Datzelfde geldt voor gespecialiseerde bouwbedrijven. Eén van onze klanten heeft wel eens geëxperimenteerd met een gesplitste vakantie maar dat betekende in de praktijk dat er zes weken weinig efficiënt kan worden gewerkt.
Grote bouwbedrijven als BAM en Heijmans laten het, volgens het artikel in de NRC, afhangen van de orderportefeuille. Men zoekt een middenweg tussen fatsoenlijk werkgeverschap en een goede bedrijfsvoering. Werkgeversbond FNV Bouw vindt een verplichte vakantie niet meer van deze tijd, maar zal moeten beamen dat het ook wel prettig is als de leden werk hebben.
2017: Voor mij kwam van de ‘vijf rustige weken’ uit het interview vorig jaar niets terecht. Toen Nederland grotendeels met vakantie was, gingen de Belgen weer aan de slag. Dat is ook dit jaar het geval. Op vakanties, in of buiten het hoogseizoen, moet dus een laptop mee.
2018: Dit jaar wel vijf rustige weken. Volgens mijn steigerverhuurder – de zomer is mooie tijd om een privéklus te doen – werkt 50% van de bouwbedrijven door, maar ik heb er weinig van gemerkt. Belgische klanten kwamen met (aan)vragen en een paar Nederlandse aannemers hadden met spoed materialen nodig.